EN - DE - BU - FI - RO - CZ - ES - GR - IT - FR - PL - HU

De Coronapandemie vraagt om een urgente, ambitieuze reactie. Maatregelen moeten worden genomen om levens te redden, evenals om de inkomens van mensen en de Europese economie te beschermen. Niettemin moet ook de democratie worden beschermd tijdens de Coronapandemie. Alle genomen regeringsmaatregelen behoren de gebruikelijke democratische procedures, transparantie en de rechtsstaat in acht te nemen. Zeker wanneer er strenge beperkingen van burgerlijke vrijheden worden opgelegd, dient dit te worden gedaan met de steun van de breedst mogelijke democratische meerderheid, niet tegen de wil van de oppositie in.

Spijtig genoeg hebben bepaalde genomen regeringsmaatregelen niets van doen met de strijd tegen Corona. In tegendeel, deze maatregelen zijn in het leven geroepen om kritische geluiden te smoren, de oppositie tegen te werken, en vrijheid van meningsuiting te beperken. Rechtse en populistische regeringen gebruiken de strijd tegen het virus als rookgordijn. Zij drukken wetten door die het democratisch verkozen parlement schorsen. Die de oppositie de mond snoeren. Die fundamentele mensenrechten als persvrijheid onderdrukken. Er is een realistisch gevaar dat deze noodverordeningen liberale democratieën zullen veranderen in autocratische systemen.

Europa moet hier nu een eind aan maken!

Er zijn momenteel twee EU-landen waar beslissingen worden genomen die een bedreiging vormen voor de democratie en de rechtsstaat.

– De Hongaarse premier Viktor Orbán heeft een noodtoestand uitgeroepen, waardoor het parlement voor onbepaalde tijd is geschorst. Dit wetsvoorstel geeft hem de macht om per decreet te regeren en om verkiezingen op te schorten. Ook ‘nepnieuws’ en ‘angstzaaien’ over Corona wordt hierdoor strafbaar, oplopend tot vijf jaar cel. Het is niet ondenkbaar dat deze maatregel tevens gebruikt kan worden tegen kritische journalisten. Het parlement, met de tweederde meerderheid van Orbán, heeft deze wet op maandag 30 maart aangenomen.

– Toen de Poolse regering een staat van "epidemiedreiging" aankondigde, schorsten allen, behalve de regeringskandidaat, hun campagnes voor de komende presidentsverkiezingen op. De regering weigert de verkiezingen uit te stellen. De zittende president Duda gebruikt de situatie om een voordeel voor zichzelf veilig te stellen. De regering heeft ook de kieswet minder dan zes maanden voor de verkiezingen gewijzigd, wat in strijd is met de Poolse grondwet.

Activisten uit het maatschappelijk middenveld bekritiseren de bovengenoemde maatregelen, gezien deze kunnen leiden tot autoritaire politieke systemen. In Hongarije leeft de angst dat Viktor Orbán het land in een dictatuur probeert te veranderen.

Met het oog op deze ontwikkelingen, eisen we het volgende:

– Alle noodmaatregelen van EU-lidstaten moeten een einddatum krijgen, die zo nodig verlengd kan worden. De maatregelen dienen journalisten en parlementen vrij te laten in hun democratische controlefunctie.

– De Europese Commissie moet een duidelijk standpunt innemen tegen autoritaire regeringen die de Coronacrisis misbruiken om machtsgrepen te plegen.

– Nu de parlementaire controle op regeringsacties in Hongarije is geschorst, moet de Europese Commissie de betaling van EU-fondsen aan de regering in Boedapest stopzetten. Deze EU-fondsen worden daarentegen direct door de Commissie verdeeld onder de ontvangers.

– De pers en organisaties uit het maatschappelijk middenveld moeten niet worden verhinderd in hun functie als waakhond. Zij zijn een essentieel onderdeel van onze democratische maatschappij en behoren hun werk op normale wijze te kunnen uitvoeren.

Daniel Freund, MEP (Duitse Groenen)

Lara Wolters, MEP (Partij van de Arbeid)

Guy Verhofstadt, MEP (Belgische Liberaalen)

Petri Sarvamaa, MEP (Finse Christen-democraaten)

Ramona Strugariu, MEP (Roemeens Liberaalen)

Mikuláš Peksa, MEP, MEP (Tsjechische Piraaten)

Terry Reintke, MEP (Duitse Groenen)

Stelios Kouloglou, MEP (Grieks Links)

Moritz Körner, MEP (Duitse Liberaalen)

Tiemo Wölken, MEP (Duitse Sociaal-Democraten)

Pascal Durand, MEP (Franse Liberaalen)

Gabriele Bischoff, MEP (Duitse Sociaal-Democraten)

Sergey Lagodinsky, MEP (Duitse Groenen)

Viola von Cramon-Taubadel, MEP (Duitse Groenen)

Franziska Brantner, MP (Duitse Groenen)

Helmut Scholz, MEP (Duitse Links)

Margarida da Silva, Corporate Europe Observatory

Alberto Alemanno, Jean Monnet Professor, HEC Paris

Helen Darbishire, Access Info Europe

Jamila Schäfer, Plaatsvervangend partijleider Duitse Groenen

Domenèc Ruiz Devesa, MEP (Spaanse Sociaal-Democraten)

Fabio Massimo Castaldo, MEP (Italiaanse 5 Stelle)

Niklas Nienass, MEP (Duitse Groenen)

Patrick Breyer, MEP (Duitse Piraaten)

Heidi Hautala, MEP (Finse Groenen)

Imke Dierßen, LobbyControl

Transparency International Europe

Fundacji ePaństwo

Lucia Ďuriš Nicholsonová, MEP (Slowaaks Rechts-conservatief)

Sandro Gozi, Voorzitter van de Unie van Europese Federalisten/MEP (Franse Renew)

Norwegian Helsinki Committee

Human Rights Movement “Bir Duino - Kyrgyzstan”

Civil Rights Defenders

Free Press Unlimited

Center for Civil Liberties

Human Rights House Zagreb

Netherlands Helsinki Committee

Centre for Peace Studies Zagreb

Judith Sargentini, ex-MEP (GroenLinks)

Inge Gräßle, ex-MEP (Duitse Christen-democraaten)

Malgorzata Tracz - MP en co-voorzitter van de Poolse Groenen

Wojciech Kubalewski - Co-voorzitter van de Poolse Groenen

Ulszula Zielińska - MP (Pools Groenen)

Tomasz Aniśko - MP (Pools Groenen)

DRA (German-Russian Exchange, Berlin)

ZARA – Zivilcourage und Anti-Rassismus-Arbeit 

Helsinki Committee for Human Rights of the Republic of Macedonia

European Federation of Journalists